Αίτια Γυναικείας Υπογονιμότητας: Ποια είναι και πώς αντιμετωπίζονται
Η υπογονιμότητα ενός ζευγαριού, δηλαδή η αδυναμία απόκτησης παιδιού μετά από ενός έτους συχνές, χωρίς προφύλαξη, επαφές, μπορεί να οφείλεται σε προβλήματα της γυναίκας, του άνδρα ή σε συνδυασμό και των δύο. Στα αίτια υπογονιμότητας της γυναίκας, περιλαμβάνονται:
- Η αυξημένη ηλικία η οποία συνδέεται με προοδευτική μείωση του αριθμού και της ποιότητας των ωαρίων και παράλληλη αύξηση της συχνότητας χρωμοσωμικών ανωμαλιών.
- Οι διαταραχές του κύκλου, όπως αραιομηνόρροια ή αμηνόρροια, που οφείλονται σε ανωοθυλακιορρηξία και παρατηρούνται σε γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες, υπερπρολακτιναιμία, μεγάλη απώλεια βάρους ή έντονο στρες.
- Τα προβλήματα των σαλπίγγων, όπως απόφραξη, αφαίρεση, βλάβη του τοιχώματος ή εκτεταμένες συμφύσεις που διαταράζουν τη λειτουργία τους και συνήθως προκαλούνται από προηγηθείσες φλεγμονές ή χειρουργικές επεμβάσεις.
- Η ενδομητρίωση, που μπορεί να επηρεάσει τις ωοθήκες ή/και τις σάλπιγγες.
- Η ωοθηκική ανεπάρκεια, δηλαδή η απουσία ή η ελάττωση των ωοθυλακίων και της ωοθηκικής λειτουργίας.
- Οι παθολογικές καταστάσεις της μήτρας, όπως συγγενείς ανωμαλίες, πολύποδες, ινομυώματα, συμφύσεις ή και πλήρης απουσία της μήτρας.
Η θεραπευτική προσέγγιση της γυναικείας υπογονιμότητας πρέπει πάντα να λαμβάνει υπόψη της όλα τα δεδομένα του ζευγαριού, όπως την ηλικία της γυναίκας, τα χαρακτηριστικά του σπέρματος, τη διάρκεια της υπογονιμότητας, κ.α.
Στις διαταραχές του κύκλου λόγω ανωοθυλακιορρηξίας προτείνεται η χορήγηση φαρμάκων για πρόκληση ωορρηξίας, με σκοπό είτε τις προγραμματισμένες επαφές του ζευγαριού, είτε την ενδομητρική σπερματέγχυση.
Οι βλάβες των σαλπίγγων, της μήτρας καθώς και η ενδομητρίωση μπορεί να χρήζουν χειρουργικής αντιμετώπισης. Με λαπαροσκόπηση ή/και υστεροσκόπηση αφαιρούνται πολύποδες και ινομυώματα, λύονται συμφύσεις, γίνεται διατομή (πχ. ενός διαφράγματος της μήτρας), καθώς επίσης γίνεται και η αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης, ενώ σε περιπτώσεις απόφραξης των σαλπίγγων μπορεί να επιχειρηθεί η σαλπιγγοπλαστική.
Τα προβλήματα των σαλπίγγων, που είτε δε διορθώθηκαν ή δεν επιλέχθηκε να διορθωθούν χειρουργικά, είτε η υπογονιμότητα παραμένει παρά τη χειρουργική αποκατάσταση, παρακάμπτονται με τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η μέθοδος αυτή υποβοηθούμενης αναπαραγωγής προτείνεται επίσης σε γυναίκες προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας. Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η θεραπευτική πρόταση και όταν άλλες μέθοδοι (πχ. πρόκληση ωορρηξίας με επαφές ή σπερματέγχυση) δεν έχουν δώσει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Σε ασθενείς με πλήρη ωοθηκική ανεπάρκεια ή πρόωρη εμμηνόπαυση προτείνεται η χρήση ωαρίων δότριας, ενώ σε ασθενείς που δεν μπορούν να κυοφορήσουν λόγω ιατρικών προβλημάτων που δεν τους επιτρέπουν την εγκυμοσύνη ή λόγω απουσίας μήτρας προτείνεται η μέθοδος της παρένθετης μητέρας.