Γράφει ο Ανδρέας Σόρτσης, Μαιευτήρας – Γυναικολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης, FIVI.
Ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους αποτυχίας της διαδικασίας συνίσταται στην διαταραχή και εν τέλει διακοπή της ανάπτυξης των εμβρύων. Οι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε αποτυχία της διαδικασίας εξωσωματικής γονιμοποίησης ποικίλουν. Πιο συγκεκριμένα:
1.Ηλικία της γυναίκας
Παρατηρείται ότι γυναίκες άνω των 35 ετών εμφανίζουν εξασθένιση της ποιότητας και του αριθμού των ωαρίων, γεγονός που φέρει αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη των εμβρύων. Μάλιστα, τα ωάρια γυναικών μεγαλύτερης ηλικίας εμφανίζουν συχνότερα χρωμοσωμικές ανωμαλίες, οι οποίες ευθύνονται σημαντικά σε ενδεχόμενη αποτυχία της εμφύτευσης.
2.Η ποιότητα των εμβρύων
Δεν εμφανίζουν όλα τα έμβρυα τον ίδιο ρυθμό και την ίδια εξέλιξη στην ανάπτυξή τους. H παρακολούθηση της βαθμιαίας ανάπτυξης των εμβρύων, μέσω κατάλληλων τεχνικών που εφαρμόζονται στο εργαστήριο, μπορεί να προβλέψει την επιτυχία καθώς και να εξηγήσει τους λόγους ενδεχόμενης αποτυχίας της διαδικασίας. Υψηλής ποιότητας έμβρυα αυξάνουν τις πιθανότητες επιτυχίας.
3.Ανταπόκριση των ωοθηκών
Ο μικρός αριθμός των ωαρίων περιορίζει τον βαθμό της επιτυχίας. Για τον λόγο αυτό απαιτείται πολλές φορές η χρήση διαφορετικών πρωτοκόλλων στην διέγερση των ωοθηκών καθώς και ανάλογα με την περίπτωση η εξατομικευμένη δοσολογία στη χορήγηση των φαρμάκων.
4.Η ποιότητα του σπέρματος
Είναι απαραίτητη η ανάλυση του σπέρματος, ενώ υψηλές και εξειδικευμένες τεχνικές, όπως η ενδοκυταροπλασματική ένεση σπερματοζωαρίου(ICSI) εμφανίζονται ιδιαίτερα χρήσιμες και αποτελεσματικές και εφαρμόζονται με θετικά αποτελέσματα σε πολλές περιπτώσεις ζευγαριών.
5.Παράγοντες σχετιζόμενοι με την μήτρα
Ανατομικά προβλήματα της μήτρας, όπως ινομυώματα, πολύποδες, συμφύσεις δύνανται να οδηγήσουν σε αποτυχία της εξωσωματικής, τα οποία όμως μπορούν να επιλυθούν μέσω κατάλληλης χειρουργικής αντιμετώπισης, ενώ και η ορμονική θεραπεία μπορεί να συνδράμει σημαντικά στην επίτευξη του ευτυχούς αποτελέσματος.
6.Γενετικοί παράγοντες
Έτερος παράγοντας ικανός να επιφέρει την αποτυχία της εξωσωματικής διαδικασίας είναι οι γενετικές διαταραχές, για αυτό ενδεχομένως να χρειαστεί να διενεργηθούν πρόσθετες ιατρικές εξετάσεις όπως ενδεικτικά έλεγχος του καρυότυπου του ζευγαριού και προεμφυτευτική διάγνωση (PGD).
7.Χρόνος της έμβρυο-μεταφοράς
Ο χρόνος της εμβρυομεταφοράς είναι σημαντικός για την επιτυχία της εξωσωματικής διαδικασίας και απαιτείται να διενεργείται την κατάλληλη χρονική στιγμή. Το πάχος του ενδομήτριου και τα επίπεδα των ορμονών παίζουν καθοριστικό ρόλο για το χρόνο της εμβρυομεταφοράς.
8.Δεκτικότητα του ενδομήτριου
Η εμφύτευση των εμβρύων συνιστά πολύπλοκη διαδικασία και ο μηχανισμός της δεν έχει αποκωδικοποιηθεί αποτελεσματικά και ουσιαστικά. Ακόμη και ένα καλής ποιότητας έμβρυο μπορεί να αποτύχει στην εμφύτευση για λόγους που μέχρι σήμερα δεν έχει καταφέρει η επιστήμη να εξηγήσει. Ανοσολογικοί παράγοντες εμφανίζονται κάποιες φορές ως υπαίτιοι για την απόρριψη του εμβρύου, ενώ σε περίπτωση που συνυπάρχουν φλεγμονώδεις και ανοσολογικοί παράγοντες, θα πρέπει να διαγνωσθούν και να θεραπευθούν εγκαίρως.
9.Τρόπος ζωής
Πολλοί παράγοντες που αφορούν τον τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένων του καπνίσματος, της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ και καφεΐνης, της κακής διατροφής και της παχυσαρκίας μπορεί επηρεάσουν αρνητικά την γονιμότητα ενώ άλλοι όπως η προληπτική φροντίδα μπορεί να είναι επωφελείς.
10.Ανεξήγητη υπογονιμότητα
Η περίπτωση κατά την οποία δεν καθίσταται δυνατό με τις διαθέσιμες διαγνωστικές μεθόδους να εντοπιστούν τα αίτια της αποτυχίας ορίζεται ως ανεξήγητη υπογονιμότητα. Η αδυναμία εντοπισμού αιτίων υπογονιμότητας στα ζευγάρια με ανεξήγητη υπογονιμότητα καθιστά την επιλογή θεραπείας εμπειρική.