Γράφει ο Στρατής Κολυμπιανάκης , Καθηγητής Μαιευτικής – Γυναικολογίας και Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Επιστημονικός Συνεργάτης της Μονάδας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής FIVI, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης
Τα ποσοστά επιτυχίας εγκυμοσύνης που δημοσιεύονται από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας κάθε χρόνο, εκτιμούν ότι το μέσο ποσοστό εγκυμοσύνης με μεταφορά εμβρύων μετά την ωοληψία, στο φρέσκο κύκλο, είναι περίπου 29%, τόσο για την κλασσική εξωσωματική γονιμοποίηση όσο και για την μικρογονιμοποίηση.
Αν το ζευγάρι έχει περίσσεια εμβρύων μετά την μεταφορά σε φρέσκο κύκλο, τα πλεονάζοντα έμβρυα καταψύχονται για να μεταφερθούν σε επόμενο κύκλο απόψυξης. Κατά αυτόν τον τρόπο αυξάνεται η πιθανότητα του ζευγαριού να πετύχει εγκυμοσύνη κατά 8%.
Μια πρόχειρη προσέγγιση στο δίλημμα «μεταφορά εμβρύων στο φρέσκο ή στον κατεψυγμένο κύκλο» θα κατέληγε, με βάση τα παραπάνω, στο ότι είναι προτιμότερη η μεταφορά των εμβρύων στο φρέσκο κύκλο, αφού αυτή συνοδεύεται από υψηλότερο ποσοστό εγκυμοσύνης.
Ωστόσο, η προσέγγιση αυτή δεν λαμβάνει υπόψιν της το γεγονός ότι τα έμβρυα που μεταφέρονται στον κατεψυγμένο κύκλο είναι αυτά που δεν επιλέχτηκαν για μεταφορά στο φρέσκο κύκλο και άρα τα λιγότερο καλής ποιότητας, που αναμένεται να οδηγούν λιγότερο συχνά στην επίτευξη εγκυμοσύνης.
Πιο σημαντικό, όμως, είναι να γνωρίζουμε αν το ενδομήτριο που θα υποδεχτεί τα πολύτιμα έμβρυα επηρεάζεται από τη διέγερση των ωοθηκών. Αν αυτό συμβαίνει, θα ήταν σκόπιμο να εξεταστεί η στρατηγική της κατάψυξης όλων των εμβρύων και η μεταφορά τους σε επόμενο κύκλο.
Στον επόμενο αυτό κύκλο, το ενδομήτριο δεν θα έχει υποστεί τις συνέπειες της προσπάθειας μας να δημιουργήσουμε πολλαπλά ωοθυλάκια, πολλαπλά ωάρια και έμβρυα, ώστε να επιλέξουμε τα καλύτερα σε ποιότητα για μεταφορά.
Επιδρά η διέγερση των ωοθηκών στην ποιότητα του ενδομητρίου?
Σήμερα είναι γνωστό ότι η διέγερση των ωοθηκών δημιουργεί μη φυσιολογικό ενδομήτριο τόσο σε ιστολογικό όσο και σε γονιδιακό επίπεδο, ανεξάρτητα από το είδος της διέγερσης.
Αυξάνει η πιθανότητα εγκυμοσύνης μετά από τη μεταφορά των εμβρύων σε κατεψυγμένο κύκλο σε σύγκριση με τη μεταφορά των εμβρύων στο φρέσκο κύκλο?
Αν και ο αριθμός των μελετών που απαντούν στην ερώτηση αυτή είναι μικρός , τα μέχρι τώρα δημοσιευμένα δεδομένα δείχνουν ότι η πιθανότητα εγκυμοσύνης είναι μεγαλύτερη μετά από μεταφορά σε κατεψυγμένο κύκλο. Ας σημειωθεί ότι στις μελέτες αυτές, οι γυναίκες που πήραν μέρος τυχαιοποιήθηκαν είτε να μεταφέρουν τα έμβρυα τους άμεσα στο φρέσκο κύκλο είτε να τα καταψύξουν όλα και να τα μεταφέρουν σε επόμενο κύκλο απόψυξης.
Είναι διαφορετικές οι εγκυμοσύνες που προκύπτουν από φρέσκο σε σύγκριση με αυτές που προκύπτουν από κατεψυγμένο κύκλο?
Οι εγκυμοσύνες από μεταφορά αποψυγμένων εμβρύων σε σύγκριση με τις εγκυμοσύνες μετά από μεταφορά στο φρέσκο κύκλο συνδέονται με :
- μικρότερη πιθανότητα ενδομήτριας καθυστέρησης ανάπτυξης του εμβρύου
- μικρότερη πιθανότητα για βάρος γέννησης < 2500 g
- μικρότερη πιθανότητα πρόωρου τοκετού < 37 εβδομάδες
- μικρότερο ποσοστό περιγεννητικής θνητότητας
- μικρότερο ποσοστό αιμορραγίας μετά τον τοκετό για τη μητέρα
Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, είναι προφανές ότι η κατάψυξη όλων των εμβρύων και η μεταφορά τους σε επόμενο κύκλο απόψυξης παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα και θα πρέπει να συζητηθεί με το ζευγάρι, ιδιαίτερα αν έχουν προηγηθεί αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Υπάρχουν σήμερα δεδομένα που υποστηρίζουν ότι η κατάψυξη όλων των εμβρύων και η μεταφορά τους σε επόμενους κύκλους αυξάνει την πιθανότητα εγκυμοσύνης, και μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών κατά την κύηση και τον τοκετό. Η παραδοσιακή στρατηγική μεταφοράς εμβρύων στον κύκλο που δημιουργούνται πρέπει να επανεξεταστεί.